İlk kez 1861'de Dr. William Little tarafıdnan tanımlanmış ve little hastalığı olarak isimlendirilmiştir. Little, SP'nin zor doğum sırasında meydana geldiğini bildirmiştir. Sigmund Freud 1890'li yıllarda SP üzerinde çalışmalar yapmış ve doğum anında olduğu gibi, gebelik sırasında da oluşabileceğini belirtmiştir. Daha sonra ise Burgess ve Phelps tarafından "Serebral Palsi" olarak isimlendirilmiştir.
Prenatal, perinatal veya postnatal dönemde immatür beynin değişik nedenlerle etkilenmesi sonucu ortaya çıkan kalıcı, ilerleyici olmayan bir bozukluk olarak tanımlanmaktadır.
Sınıflama
a. Spastik
En sık görülen SP tipidir. Spastik SP'de tonus artışına ek olarak diğer üst motor nöron sendromu semptomları gözlenir. Gelişmekte olan beynin piramidal yollarında oluşan bir hasardan dolayı oluşur. Hastalarda, normalde antagogonist olan kasların kokontraksiyonu sıklıkla görülür.
Tutulum Tiplerine Göre Sınıflama
• Spastik Monopleji: Gnelde tanı konulmamış, hafif kliniği olan tiptir. Nadiren görülür ve izole tek alt/üst ekstremite tutulumu mevcuttur.
• Spastik Hemiparezi: Spastik tip içinde en yaygın görülenidir. Büyük kısmı doğum kaynaklıdır. Duyusal etkilenme fazladır, iki nokta ayrımı ve proprioseptif duyular da etkilenir.
• Spastik Dipleji: Daha çok alt ekstremitenin tutulumu, bir miktar da üst ekstremitenin tutulumu ile karakterizedir.
• Spastik Tripleji: Üç ekstremitenin tutulumudur. Genellikle, tek üst ekstremite ve bilateral alt ekstremite tutulumu görülür. Parmak ucu yürüyüş ve makaslama gözlenir.
• Spastik Quadripleji: Dört ekstremitenin tutulumudur. Hastalarda çoğunluklar baş kontrolü ve oturma dengesi gelişmemiştir. Fonksiyonellik açısından, ambulasyon düzeyine gelmeleri çok zordur. Deformite ve kontraktürler sıklıkla görülür. Kolların etkilenimi bacaklardan daha fazladır.
b. Diskinetik
Ekstrapiramidal hareket paternleri ile karakterizedir. Esas olarak perinatal asfaksi veya şiddetli sarılık sonucu oluşur.
Diskinetik Tipleri
• Atetoz: Yavaş ve istemsiz kıvrılma hareketleridir. Ekstremitenin proksimaline oranla distalinde daha belirgindir. Agonist ve antagonist kaslar eş zamanlı kasılır.
• Korea: Ekstremitelerin proksimalinin eşlik ettiği, gövde dahil görülen ani, düzensiz ve sıçrayıcı hareketlerdir.
• Koreatetoid: İstemsiz hareketlerin gemelde büyük amplitüdlü olan tipidir. Bu istemsiz hareketlerin hem koreaya hem de atetoza benzemesi ile karakterize, atetoz ve koreiform hareketlerin kombinasyonudur.
• Distoni: Vücudun farklı kısımlarında istemli hareketle artan yavaş kasılmalar ile karakterizedir. Kas tonusu artmıştır, anormal postüre sebep olur. Ayrıca, gövde ve ekstremitenin proksimalinde daha belirgindir.
• Tremor
c. Ataksik
Belirgin tremor, geniş destek yüzeyli yürüme, inkoordinasyon ve kuvvetsizlikten kaynaklı denge ve koordineli hareket zamanlamasında bozukluk mevcuttur. Bu tipteki çocuklar dengesiz ve titrek görünürler. Özellikle makaslar kağıt kesmek, sayfa çevirmek veya yazı yazmak gibi işleri yapmaya çalıştıklarında, yaşlılarda görülen tremorlara benzeyen titremeler yaşarlar. Serebellum defisitlerinden dolayı oluşur ve sıklıkla atetoz ile spastite kombinasyonu şeklinde görülür.
d. Hipotonik
Güçsüzlük ile karakterize, kas tonusunun düşük, derin tendon reflekslerinin normal olduğu tablodur. İstirahatte azalan germe refleksleri, ilkel refleks paternleri ve kas tonusu mevcuttur.
e. Miks Tip
Vakalara çoğunlukla piramidal ve ekstrapiramidal sorunlar eşlik eder ve SP tiplerinin özelliklerinden birden fazlasını gösterirler. Sıklıkla, atetoz ve spastik dipleji ile beraber görülür.
Serebral Palsiye Eşlik Eden Problemler
• Zihinsel Engel
• Epileptik Nöbetler
• Oromotor Problemler
• Disfaji
• Pipet Modifikasyonu
• Diş Problemleri
• Salya Akması
• Görme Problemleri
• İşitme Problemleri
• Gastrointestinal Problemler
• Kas-İskelet Sistemi Problemleri
• Denge Kaybı
• Üriner Problemler
• Osteoporoz
• Solunum Problemleri
Tedavi Yöntemleri
• Medikal Tedavi
• Psikolojik Tedavi
• Özel Eğitim
• Fizyoterapi
• Ortezler
• Ortopedik Tedavi
• Nöroşirujik Girişimler
• Elektrostimülasyon
0 Yorumlar