Spor Fizyoterapisi
Sporla uğraşan hareketli yaşam tarzına sahip kişiler, hareketsiz bir yaşam tarzı olan kişilerden daha farklı bir tedavi yöntemine ihtiyaç duyar. Bedenlerinin ihtiyaçları ve uyguladıkları spor disiplininin birbirine uyum içerisinde olması gerekir. Bu neden spor fizyoterapisine ihtiyacı gerektirmiş ve spor fizyoterapisinin geliştirilmesini sağlamıştır.
Spor fizyoterapisi, aktif bireylerde fiziksel olarak oluşacak yaralanmaları önlemeye, yaralanma sonrası doğru analiz, etkin tedavi, rehabilitasyon ve performans arttırmaya yönelik yapılan özelleşmiş bir çalışmadır. Sakatlanma, ağrı ve vücut kinetiği ile ilgili her türlü patolojiyi önlemek ve tedavi etmek için uygulanan bir tedavi yöntemidir.
Spor ve rekreasyonal aktivitelerde oluşabilecek yaralanmaların önlenmesinde ve yaralanma oluştuğu andan tamamen iyileşinceye kadar gerçekleştirilen rehabilitasyon da fizyoterapinin uygulanmasıdır.
Spor Fizyoterapisti
Spor fizyoterapisti 1987 yılında tanımlanmıştır. WCPT (1985) eğitim programlarında, 39 ülkenin programına yer verilmiştir. Türkiye’de spor fizyoterapistliği alanındaki çalışmalar 1978 yılında başlamıştır. Spor fizyoterapisi, Türkiye dışında birçok ülkenin de lisans eğitiminde yer almaktadır.
Spor fizyoterapisti; insan anatomisini, fizyolojisini, kinezyolojisini ve biyomekanisini iyi bilen, sporcu sağlığı ve sporda fizyoterapisi konusunda uzmanlaşmış kişilerdir. Aldığı 4 yıllık lisans eğitiminin ardından, lisans düzeyinde aldığı eğitimler, kurslar, çalışmalar ve lisansüstü programlar sonucunda spor fizyoterapisti üvanını alır.
Spor fizyoterapistinin amacı, bilinçli spor ve beslenme programları ile birlikte sporculara destek olmaktır. Sporcuyu değerlendirir ve yapılan spor branşına hazırlar. Egzersizin bütünü hakkında bilgi sahibidir. Oluşabilecek yaralanmalara karşı önlem alır, yaralanma sonrası tedavi ve rehabilitasyon ile performansın geliştirilmesinde çalışır.
Her türlü koruyucu ve destekleyici malzemeyi uygular. Temel olarak yaralanmış sporcunun tedavi programını belirler ve uygular. Yaralanan sporcunun tedavi ve rehabilitasyonun uygulanmasında ve spora döneceği zamanı belirlenmesinde yardımcı olur. Yaralanmaları önlemede sporcuya uygun koruyucunun seçilmesinde ve sporcunun bu konuda bilinçlendirilmesinde yardımcı olur.
Doktorlar, diyetisyenler, ilk yardım elemanları, masörler, psikologlar, fizyologlar, teknik adamlar, antrenörler, spor kulüpleri kurucuları, sporcu aileleri, spor yazarları ile ilişki içerinde olmak zorundadır.
Spor fizyoterapisinde pratik çalışmalar genel olarak hastanelerde, genel rehabilitasyon merkezlerinde, fizik tedavi kliniklerinde, multidisipliner kliniklerde, özel yerlerde ve spor kulüplerinde gerçekleştirilmektedir. Çalışma alanı olarak da çok geniş bir topluluğa hitap eder.
Spor Fizyoterapistinde Bulunması Gereken Özellikler
Spor fizyoterapistleri:
• Anatomi, fizyoloji kinezyoloji ve biyomekani alanlarına hakim,
• Koordinasyon becerileri gelişmiş,
• İletişim becerileri gelişmiş,
• Zaman yönetiminde başarılı,
• Hızlı düşünebilen,
• Sabırlı, dikkatli ve sorumluluk sahibi,
• Gözlem yapma becerisi gelişmiş,
• Başkalarını anlayabilen ve onlara yardım etmekten hoşlanan,
• Yardımsever, hoşgörülü ve anlayışlı,
• Biyomedikal bilimlere ilişkin ayrıntılı bilgi sahibi,
• Masaj teknikleri ve egzersiz yöntemleri ile ilgili bilgisi olan,
• Güvenilir, destekleyici ve pozitif,
• İkna yeteneği kuvvetli kişiler olmalıdır.
Spor Fizyoterapistinin Görevleri
• Sporcuyu spora hazırlar.
• Fiziksel testler yapar ve sporcunun yapısal özelliklerinin tanımlanmasını sağlar.
• Fiziksel uygunluk testleri ve önleme programları hakkında bilgi sahibidir, sporcular için risk analizi yapar.
• Akut ve acil durumlarda ilk yardım prensiplerini uygular.
• Spora özgü yaralanmalar konusunda sporcuyu bilgilendirir.
• Sporcu, antrenör ve doktor arasında iletişimi sağlar.
• Diğer tüm sağlık personelleri ile kooperasyon içinde çalışır.
• Yaralanan sporcuya saha veya oyun sahası üzerinde değerlendirir ve ön tedaviyi uygular.
• Yaralanmış sporcunun tedavi programını belirler ve uygular.
• Sporcuların yaralanmalardan sonra oyuna dönmelerini sağlar.
• Yaralanmalardan sonra sporcuların ihtiyaçları olan ve kullanması gereken malzemenin kaydını sağlar.
• Koruyucu ve destekleyici malzemeleri kullanır (bandaj, bantlama, splint).
• Uygun hedeflerin seçer ve kondüsyon programlarını yapılandırır.
• Spora dönüş zamanının belirlenmesi ve gerekli özel kriterlerin oluşturulmasında yardım eder.
• Spor tipine göre sporcuların müsabakada çeşitli modifikasyonlar yapmasını sağlar.
• Sporcunun özel ihtiyaçları ve tedavi sonuçlarının doğru tutulmasını sağlar.
• Egzersiz ve spor konusunda toplumu bilinçlendirir.
• Sportif fizik tedavi servislerinin organizasyonu ve yönetiminde rol alır.
0 Yorumlar