Normal bir hücre genetik yapısının elverdiği ölçüde dış ortamında fizyolojik sınırlarda oluşan değişimlere karşı yapısal ve fonksiyonel bütünlüğünü korumaya çalışır. Buna homeostaz denir.
Hücreler, homeostazlarını devam ettirebilmek için uyaranlara karşı dayanıklık arttırıcı cevaplar geliştirirler. (Adaptasyon)
Zedelenme Ve Hasara Karşı 5 Adaptif Mekanizma
• Atrofi• Hiperatrofi
• Hiperplazi
• Metaplazi
• Displazi
Zedeleyici etki ile adaptasyon sınırının aşılması sonucunda hücre zedelenmesi meydana gelir. Zedelenme sonu 2 durum ortaya çıkar:
a. Reversibl Zedelenme (Geri Dönüşlü):
• Oksidatif fosforilasyonun azalması,• ATP azalması,
• Hücresel şişme meydana gelir.
b. İrreversibl Zedelenme (Geri Dönüşsüz):
• Mitokondrial irreversibl değişiklikler,• İrreversibl membran defektleri,
• Lizozomal sindirim meydana gelir.
Hücre Zedelenme Nedenleri
• Oksijen yetersizliği (Hipoksi)• Kimyasal etkenler ve ilaçlar
• Mikrobiyolojik etkenler
• İmmunolojik reaksiyonlar
• Genetik bozukluklar
• Beslenme dengesizlikleri
• Fiziksel etkenler
• Yaşlanma
Hücre Zedelenmesinde Önemli Noktalar
• Hücrenin zedeleyici etkene yanıtı; zedelenmenin tipi, süresi ve şiddetine bağlıdır.• Zedeleyici etkenlerin hücrelerde yaptıkları etkiler; hücrenin tipine, hücrenin o andaki durumuna, uyum yeteneğine ve genetik yapısına bağlı olarak değişir.
• Zedeleyici etken hücre içinde bir veya daha fazla biyokimyasal değişikliği tetikleyebilir.
• Hücresel fonksiyon, hücre ölümünden sonra bozulur, morfolojik değişiklikler ise en son görülür.
Hücre Zedelenme Mekanizmaları
• ATP azalması,• Oksijen yokluğu veya reaktif oksijen türevlerinin (serbest radikallerin) oluşumu,
• Kalsiyum homeostazının kaybı (hücre içi kalsiyum artışı),
• Hücre membran geçirgenliğindeki değişiklikler
• Mitokondrial hasar meydana gelmesidir.
0 Yorumlar